Chrzest Polski, więcej pytań niż odpowiedzi...

Minęło już 1050 lat, jednak wydarzenie to wciąż pozostawia wiele pytań. Na kilka z nich w tym artykule zapewne znajdziecie odpowiedź, na inne może nie poznamy już nigdy.

Komu to wszystko zawdzięczamy?

Drogą logiki, pomijając pośredników odpowiedzialny za to jest nie kto inny jak Mieszko I. Znają go wszyscy, nawet jeśli nie z historii, to przynajmniej z banknotu.


podpis: Wizerunek Mieszka I widniejący na banknocie dziesięciozłotowym.

Fakty dotyczące przeszłości Mieszka są dosyć niejasne, a po jego przodkach oprócz kilku imion i niepotwierdzonych faktów nie zostało niestety nic.


Zacznijmy więc od początku.

Pierwsze wzmianki o Mieszku, które zostały udokumentowane pochodzą dopiero z roku 963. Kronika saska Widukindaz Korbei wspomina o Polsce, jako o pełnoprawnym państwie z księciem, jako przywódcą na jego czele, jednak większość historyków szacuje, że początki jego panowania miał miejsce już 3 lata wcześniej.

Kraj, o którym wspomina kronika zajmował początkowo tereny Wielkopolski, z czasem jednak zaczęto przyłączać do niego okoliczne tereny, najpierw te znajdujące się wzdłuż Wisły. Mieszko wywodził się z plemienia Polan, których religia była politeistyczna i opierała się na wierzeniach słowiańskich.

Nasz pierwszy władca, szybko jednak zorientował się, że przyjmując chrześcijaństwo skorzystać może on jak i jego państwo. Obawiał się również niezwykle mocnego w tych czasach, wspieranego przez Państwo Kościelne Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego. Historycy jednoznacznie stwierdzają fakt, że względy polityczne zaważyły nad decyzją o ślubie i przyjęciu chrztu.

Z kim się ożenił? Mieszko wybrał bardzo mądrze, jak na dobrego stratega przystało, nie chcąc zbyt uzależniać się od Niemiec, wybrał sąsiadów z południa. Postanowił poprosić o rękę Dobrawy jej ojca czeskiego księcia Bolesława I Srogiego.

W roku 965 dochodzi do ślubu księcia Polski i Dobrawy a tym samym do zawarcia sojuszu między państwem Polskim i schrystianizowanymi Czechami. Wydarzenie to otworzyło drogę naszemu Państwu do rozprzestrzeniania wiary w Jezusa.  Rok później Mieszko I przyjmuje chrzest, umacniając pozycję Polski na arenie międzynarodowej.

Zaczyna się zastępowanie dotychczasowej kultury plemion polskich i wierzeń w pogańskie obrzędy.


podpis: Zaprowadzenie chrześcijaństwa, obraz Jana Matejki z 1889.

Fakt wyeliminowania kultury słowiańskiej do dziś wywołuje w niektórych smutek lub oburzenie, nie ważne jak wielkie - jest to już historia, której nie zmienimy, warto ją natomiast znać i szanować:

"Naród, który nie szanuje swej przeszłości nie zasługuje na szacunek teraźniejszości i nie ma prawa do przyszłości."

~Józef Piłsudski

Dalsze losy Mieszka to głównie wojny oraz umacnianie pozycji wpływowego władcy. Mimo jego zasług, nigdy nie doczekał się koronacji. Zmarł 25 maja w 992 roku, został pochowany w Poznaniu.


Chrzest, ale właściwie to gdzie?


Chyba jedna z największych zagadek związanych z wydarzeniem Chrztu Polski. Większości z nas na język od razu rzuca się Gniezno, ta większość jednak nie wie, że byłoby to zagranie w stylu kina akcji i jest mało prawdopodobne.

Dlaczego? Odpowiedź jest bardzo prosta, Gniezno było wręcz stolicą pogańskiej kultury w latach dochodzenia Mieszka do władzy. Jak wcześniej pisałem, nasz władca nie był głupi, a wręcz przeciwnie uważany był za genialnego stratega. Nie pozwoliłby sobie na ryzyko związane z wybuchem buntu, po wieści w stylu: -"Spalimy wszystkie wasze świątynie, a wy zaczniecie wierzyć w Jednego Boga."


Skoro więc Polska była tak niebezpieczna, to może książę zdecydował się na chrzest za granicą? Niemcy odpadają już w przedbiegach, gdyż Państwo Polskie nie chciało być marionetką wielkiego

cesarstwa. Najbardziej prawdopodobną opcją byłaby Praga, lecz była podporządkowana  administracyjnie arcybiskupstwu w Ratyzbonie, czyli w Niemczech. Udając się do Czech Mieszko zostałby odesłany właśnie tam, gdzie nie chciał.


Co zrobił w takiej sytuacji Mieszko? Zdecydował się na Chrzest we własnym kraju, podnosząc tym samym jego prestiż i pokazując całej Europie, że jest samodzielnym władcą. Ostrów Lednicki, to najczęściej padająca odpowiedź podawana przez historyków. Stacjonowała tam drużyna książęca, znaleziono tam pozostałości kościoła z baptysterium (budowla przeznaczona do wykonywania sakramentu chrztu) oraz palatium.




podpis: Pozostałości po palatium znajdujące się w Ostrowie Lednickim.


Te dowody mogą jednak jedynie wykazać, które twierdzenia są mniej lub bardziej logiczne. Jednak to, że coś jest logiczne wcale nie oznacza, że jest to prawdziwe. Niestety nie zapowiada się, abyśmy w najbliższych latach otrzymali jednoznaczną odpowiedź, dotyczącą tej kwestii. Bardzo możliwe, że już nigdy nie poznamy prawdy.

Czy to ma znaczenie?

Odpowiedź nie jest łatwa. Dla historyków? Na pewno. Dla nas? Niekoniecznie. Warto jednak mieć świadomość i wiedzę o swojej przeszłości i pochodzeniu, nawet jeśli nie zawsze jest ona całkowicie klarowna.

.

.

Zapraszam do obejrzenia koszulki z Mieszkiem I - kliknij koszulka Polska 966