Żołnierze wyklęci – pamięć o bohaterach

W ostatnich latach rośnie zainteresowanie i chęć upamiętnienia Żołnierzy Wyklętych. Przejawia się to w organizowaniu uroczystych obchodów Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”, marszów patriotycznych, wystaw, projekcji filmów związanych z tym tematem czy też koncertów muzycznych. Warto wiedzieć kim tak naprawdę byli i co zrobili dla naszego kraju...

Kim są żołnierze wyklęci?

Żołnierzami wyklętymi nazywamy bojowników podziemia niepodległościowego, którzy w powojennej Polsce stawiali opór władzom. Toczyli walkę ze służbami bezpieczeństwa ZSRR, oddziałami NKWD i Smiersza oraz zależnymi od nich służbami bezpieczeństwa w Polsce: Milicją Obywatelską, Urzędem Bezpieczeństwa Publicznego i Korpusem Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Musieli zmierzyć się z wymierzoną w nich propagandą, która nazywała ich „bandami reakcyjnego podziemia”. Prowadzili nierówną walkę z przerażającą machiną komunistycznego terroru.  

Etymologia nazwy

Sformułowanie „Żołnierze Wyklęci” powstało w 1993 roku.  Po raz pierwszy użyto go w tytule wystawy „Żołnierze Wyklęci – antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 r.” Wystawa ta została zorganizowanej przez Ligę Republikańską na Uniwersytecie Warszawskim.

Członkowie organizacji

Liczbę członków wszystkich organizacji i grup konspiracyjnych szacuje się na 120–180 tysięcy osób. Ostatnim członkiem ruchu oporu był Józef Franczak ps. „Lalek”. Zginął on w obławie w Majdanie Kozic Górnych pod Piaskami 21 października 1963 roku. 

Do najbardziej znanych należeli: Zygmunt Szendzielarz – „Łupaszka”, Józef Kuraś – „Ogień”, Hieronim Dekutowski – „Zapora”, Henryk Flame – „Bartek”, Danuta Siedzikówna – „Inka” i rotmistrz Witold Pilecki.

 

Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”

Prezydent Lech Kaczyński w 2010 roku złożył na ręce marszałka Sejmu projekt ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”. Według uzasadnienia dołączonego do projektu ustawy ustanowienie święta „jest wyrazem hołdu dla żołnierzy drugiej konspiracji za świadectwo męstwa, niezłomnej postawy patriotycznej i przywiązania do tradycji patriotycznych, za krew przelaną w obronie Ojczyzny (...). Narodowy Dzień pamięci „Żołnierzy Wyklętych to również wyraz hołdu licznym społecznościom lokalnym, których patriotyzm i stała gotowość ofiar na rzecz idei niepodległościowej pozwoliły na kontynuację oporu na długie lata.” 3 lutego 2011 roku Sejm uchwalił ustawę o ustanowieniu dnia 1 marca Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Wyklętych.

 

Symbolika dnia

1 marca jako Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” nie jest przypadkową datą. Tego dnia 1951 roku w mokotowskim więzieniu komuniści zamordowali przywódców IV Zarządu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość - Łukasza Cieplińskiego i jego towarzyszy walki, którzy tworzyli ostatnie kierownictwo ostatniej ogólnopolskiej konspiracji, kontynuującej od 1945 roku dzieło Armii Krajowej.

Warto pamiętać

Podsumowując, warto pamiętać o żołnierzach antykomunistycznego i niepodległościowego podziemia. To właśnie Żołnierze Wyklęci wykazali się wielkim patriotyzmem i mobilizacją w walce. Jako jedni z pierwszych przeciwstawili się sowieckiej agresji i narzuconym siłą władzom komunistycznym. Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” to dobra okazja, aby złożyć hołd poległym bohaterom.