Żołnierze Wyklęci - Strażnicy Wolności

Żołnierze Wyklęci - strażnicy wolności

Zakończenie II wojny światowej nie dla wszystkich było jednoznaczne z odzyskaniem wolności. Choć zdecydowana większość krajów europejskich po upadku III Rzeszy i zakończeniu działań wojennych wyzwoliła się spod okupacji, to historia Polski zapisała się gorzkimi literami.

Polska przybrała nowy kształt na mapie Europy, pozornie była samodzielnym państwem, ale realnie spod jednej okupacji, dostała się pod kolejną - tym razem była to niewola w sidłach ZSRR. Społeczeństwo nie miało jednak zamiaru biernie patrzeć na to, co miało miejsce po II wojnie światowej. Znów konieczna była walka, której głównym trzonem byli Żołnierze Wyklęci.

https://www.youtube.com/watch?v=yU6j-Mj9M6c

Zapomniani wojownicy

Pamięć o Żołnierzach Wyklętych skutecznie była wyrywana przez sowieckie władze. Dopiero czas wolnej Polski pozwolił na oddanie należącej się im czci. Nazwa Żołnierze Wyklęci pojawiła się dopiero w 1993 roku w tytule wystawy autorstwa Leszka Żebrowskiego. Tytuł brzmiał „Żołnierze Wyklęci - antykomunistyczne podziemie zbrojne po 1944 r.”. Wystawa miała miejsce na Uniwersytecie Warszawskim, a zorganizowana była przez Ligę Republikańską.

https://www.youtube.com/watch?v=GtRA-Xasqks

Do walczących w konspiracji żołnierzy odnoszą się również określenia Żołnierze Niezłomni czy żołnierze drugiej konspiracji. Dopiero upadek ZSRR pozwolił zacząć głośno mówić o tych cichych bohaterach. Najważniejsi spośród nich, którzy zostali wyłowieni z gąszczów historii to:

Marian Bernaciak ps. „Orlik”, Zygmunt Szendzielarz ps.„Łupaszka”, Józef Kuraś ps. „Ogień”, Stanisław Sojczyński ps. „Warszyc”, Witold Pilecki ps. „Witold”, August Emil Fieldorf ps. „Nil”, Władysław Liniarski ps. „Mścisław”, Jan Tabortowski ps. „Bruzda”, Łukasz Ciepliński ps. „Ludwik”, Anatol Radziwonik ps. „Olech”, Henryk Flame ps. „Grot”, „Bartek”, Wacław Lipiński ps. „Aleksander”, Hieronim Dekutowski ps. „Zapora” - dowódca oddziałów partyzanckich, Zdzisław Broński ps. „Uskok”, Stanisław Kasznica ps.„Wąsowski”, Władysław Łukasiuk „Młot”, Mieczysław Dziemieszkiewiczps. „Rój”, Antoni Żubryd ps. „Zuch”, Zdzisław Badocha ps. „Żelazny”, Wincenty Kwieciński ps. „Głóg”, Danuta Siedzikówna – „Inka”.

To tylko kilka nazwisk spośród tysięcy zapomnianych, walczących o wolność i nigdy nie nią nienagrodzonych.

Podziemie walczące

Czas Polski Ludowej, który nastał po brutalnym czasie II wojny światowej nie pozostawiał złudzeń, że oto polska znów dostała się pod kolejny zabór. Nauczeni doświadczeniem wojny Polacy szybko zaczęli budować kolejne podziemie niepodległościowe, którego celem było działanie antykomunistyczne, tj. walka z władzami ZSRR.

 wyklęci

Źródło zdjęcia: Stowarzyszenie Odra-Niemen: http://www.odraniemen.org

Szczególny opór sowietyzacji kraju stawiali Żołnierze Wyklęci. Partyzanckie oddziały antykomunistyczne działały jeszcze w trakcie II wojny światowej. Ich liczba sięgała około 80 000! Z nastaniem ery PRL podziemie partyzanckie szybko zyskiwało na popularności i zaczęło nabierać siły. Szacowana ilość tych ugrupowań to liczba około 180 000!

Walka z aparatem bezpieczeństwa była niezwykle trudna, gdyż na początku trzeba było zderzyć się z doskonale wypracowaną stalinowską szkołą manipulacji, która przyjęła się wśród komunistycznych władz kraju i szybko wymierzyła ciężką artylerię propagandy przeciwko niepodległościowemu podziemiu. Bandy reakcyjnego podziemia i wrogowie ludu to tylko przykład narracji prowadzonej przez aparat bezpieczeństwa PRL. Narzucona komunistyczna władza spotkała się z wielkim oporem społeczeństwa, a niezłomni wojownicy znów musieli toczyć bój o wolną Polskę. Polacy podjęli się samoobrony przed kolejnym agresorem.

Konspiracja, jaka miała miejsce na terenie Polski po wojnie była największą w Europie konspiracją antykomunistyczną, a jej działanie rozciągało się nie tylko na ziemie w granicach nowego ładu, ale także na utracone Kresy Wschodnie, gdzie bardzo prężnie stawiano opór władzom ZSRR.

Cel: wolność

Działania Żołnierzy Wyklętych wycelowane były głównie w trzy jednostki sowieckie działające na terenie PRL. Żołnierze walczyli z Urzędem Bezpieczeństwa, Korpusem Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Milicją Obywatelską. Te trzy elementy propagandy odznaczała manipulacja i brutalność.

Ostatnim ze znanych Żołnierzy Wyklętych był Józef Franczak ps. „Lalek”, który zginął 21 października 1963 roku pod Piaskami w woj. lubelskim. Ofiar jednak było znacznie więcej. Szacuje się, że w walce z komunistycznym aparatem zginęło ponad 9000 członków ruchu oporu. Kolejne tysiące zostały skazane na więzienie, w którym umierali, lub prawomocne wyroki śmierci przez sowieckie sądy. Liczny te wciąż są tylko rachunkami szacowanymi, a sprawa Żołnierzy Wyklętych, ich walk i poświęcenia, nadal wymaga dogłębnych badań.

Pewne jest, że dzięki Żołnierzom wyklętym aparat sowiecki nie mógł nabierać aż tak wielkiego rozpędu, jaki mógł osiągnąć w przypadku braku oporu. Żołnierze Wyklęci skutecznie osłabiali władzę i byli przykładem niezłomności.

Żołnierze wyklęci w kulturze

Dowartościowanie Żołnierzy Wyklęty spowodowało wielkie zainteresowanie zapomnianymi bohaterami przez artystów i twórców kultury. Zaczęły powstawać dzieła dedykowane Żołnierzom wyklętym w dziedzinie muzyki, filmu i teatru. Poświęca się im pomniki.

 

1 marca został ustanowiony Narodowym Dniem Pamięci o Żołnierzach Wyklętych.

https://www.youtube.com/watch?v=Xxa9y7sAwNA

https://www.youtube.com/watch?v=KrQy0LTCkHw

Ich wizerunki zaczynają wchodzić w obieg popkultury poprzez coraz bardziej popularną odzież patriotyczną. Koszulki patriotyczne oferuje chociażby nasz sklep. To upamiętnienie jest niezwykle ważne dla przyszłych pokoleń, gdyż nie można zapominać o swoich bohaterach.

link do dedykowanej odzieży : Strażnicy Wolności